Ρύπανση της ατμόσφαιρας και έκθεση πληθυσμού
Η ατμοσφαιρική ρύπανση θεωρείται υπεύθυνη για περίπου 4.5 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους σε παγκόσμιο επίπεδο ετησίως. Οι διεργασίες που προκαλούν θνησιμότητα διαφοροποιούνται ανάλογα με τη περιοχή και χρήζουν ενδελεχούς διερεύνησης. Η κοινή αυτή ερευνητική δραστηριότητα αποσκοπεί στη συσχέτιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της έκθεσης του πληθυσμού στην Ελλάδα. Για το σκοπό αυτό αποσκοπείται η χωρο-χρονική χαρτογράφηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στο Λεκανοπέδιο Αττικής και σε άλλα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας, ο καταμερισμός των σωματιδιακών και αέριων ρύπων στις πηγές τους και η ποσοτικοποίηση της διακύμανσης των σημαντικότερων πηγών ρύπανσης. Οι μετρήσεις που θα πραγματοποιηθούν θα χρησιμοποιηθούν και για την επικύρωση δορυφορικών παρατηρήσεων. Η επίδραση των ατμοσφαιρικών ρύπων στην ανθρώπινη υγεία στην Ελλάδα θα μελετηθεί μέσω του υπολογισμού κατάλληλων δεικτών ρύπανσης για θέματα υγείας με χρήση μετρήσεων σε υπολογιστικά μοντέλα.
Αλληλεπιδράσεις αερολυμάτων-νεφών
Οι αλληλεπιδράσεις αερολυμάτων και νεφών αποτελούν ένα από τους κύριους παράγοντες αβεβαιότητας στις κλιματικές προβλέψεις. Αυτή η κοινή ερευνητική δραστηριότητα αποσκοπεί στη μελέτη της επίδρασης των αερολυμάτων στο κλίμα μέσω αλληλεπίδρασης αφενός μεν με την ηλιακή ακτινοβολία αφετέρου δε με τα νέφη στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αποσκοπεί στο να διαλευκάνει συναφή ανοιχτά επιστημονικά θέματα, όπως αυτά που αφορούν τους πυρήνες συμπύκνωσης υγρών νεφών και πάγου, την πυρηνοποίηση και επαύξηση υπέρλεπτων αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα, την απορρόφηση της ηλιακής ακτινοβολίας από το στοιχειακό και τον οργανικό άνθρακα. Επίσης θα ερευνήσει την επιμέρους επίδραση συγκεκριμένων πηγών ρύπων όπως τα πλοία, οι καύσεις βιομάζας, η ερημική σκόνη και τα βιοαερολύματα. Θα πραγματοποιηθούν και πειραματικές εκστρατείες επικύρωσης σχετιζόμενων δορυφορικών μετρήσεων από TROPOMI, AEOLUS, EARTHCARE κλπ.
Αλληλεπιδράσεις ατμόσφαιρας-οικοσυστημάτων
Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι μεταφέρουν θρεπτικά ή και τοξικά συστατικά για τα ηπειρωτικά και θαλάσσια οικοσυστήματα, όπως το άζωτο, ο σίδηρος, ο φώσφορος, το πυρίτιο, ο χαλκός κ.α.. Μέσω της ατμοσφαιρικής εναπόθεσης τα συστατικά αυτά επηρεάζουν τους βιογεωχημικούς κύκλους των στοιχείων και την παραγωγικότητα των οικοσυστημάτων. Απώτερος στόχος αυτής της δράσης είναι η κατανόηση της επίδρασης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στους βιογεωχημικούς κύκλους των θρεπτικών στην Ανατολική Μεσόγειο με έμφαση στη θαλάσσια πρωτογενή παραγωγικότητα και τη γεωργία. Αυτός θα επιτευχθεί με τη χρήση επίγειων και δορυφορικών μετρήσεων θρεπτικών, όπως εναπόθεσης ερημικής σκόνης και βιοαερολυμάτων, καθώς και με τη χρήση αριθμητικών προσομοιώσεων. Θα διερευνηθούν ανοικτά επιστημονικά θέματα σχετικά τις εκπομπές των αερολυμάτων (βιοαερολύματα, ερημική σκόνη, καύσης βιομάζας), το γίγνεσθαι τους μέσα στην ατμόσφαιρα (χημική εξέλιξη, εναπόθεση, αλληλεπιδράσεις) και την επίδραση τους στους βιογεωχημικούς κύκλους αλλά και τη θαλάσσια παραγωγικότητα. Με τη χρήση δεικτών έκθεσης καλλιεργειών θα γίνει σύνδεση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με τη γεωργία και την αλιεία. Τέλος, θα διερευνηθεί η σύνδεση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης με την ενέργεια και την ακτινοβολία.
